اختلاس سالانه 17000 میلیارد تومانی
روز سه شنبه جلسۀ ویژۀ پول واعتبار تشکیل شد تا به دو موضوع مهم رسیدگی کند. یکی اختلاس سه هزار میلیارد تومانی (در واقع اختلاس هزار و هشتصد میلیاردی) و دیگری اصلاح بستۀ پولی (در واقع اصلاح نرخ بهره).
حساب کردن اینکه کدام یک در اولویت است چندان سخت نیست.
اختلاس سه هزار میلیاردی در واقع هزار و هشتصد میلیاردی است به این دلیل که مابقی آن قانونی بوده و وثیقۀ لازم گرفته شده است. در نهایت هم به این دلیل که اختلاس کننده دارائیهای زیادی دارد که قابل نقد کردن است مبالغ از دست رفته بسیار کمتر از این مبلغ خواهد بود که فعلاً از آن می گذریم.
در طرف دیگر نرخ بهره است. بگذارید یک حساب و کتاب سادۀ سر انگشتی بکنیم. این حساب و کتاب البته دقیق نیست ولی برای رساندن مطلب کافی است. نماگرهای اقتصادی منتشره توسط بانک مرکزی نشان می دهد که در انتهای شهریور 1389 سیستم بانکی 282 هزار میلیارد تومان از بخشهای دولتی و خصوصی طلب داشته است. به عبارت دیگر این مبلغ وام داده شده توسط بانکها با نرخ بهرۀ رسمی است. برای اینکه مبلغ تقریبی در انتهای شهریور 1390 را بدست بیاوریم کافی است نرخ رشد معمول را اعمال کنیم. من نرخ رشد 20 درصد را اعمال کردم که تقریباً معادل رشد متوسط در شش ماه اول سال 1389 نسبت به ماههای مشابه سال 1388 است. به این ترتیب برای شهریور سال 1390 رقم 339 هزار میلیارد تومان بدست می آید. نرخ بهرۀ دولتی حدود 12 درصد و نرخ تورم در حدود 17 درصد اعلام شده است. این یعنی نرخ بهرۀ حقیقی منهای 5 درصد. یعنی وقتی بانک به کسی وام می دهد این فرد بدون هیچ زحمتی پنج درصد سود بدست می آورد. این سود در واقع بادآورده ترین سودی است که می توان تصور کرد. پنج درصد وامهای پرداخت شده توسط بانکها می شود رقمی در حدود 17 هزار میلیارد تومان. یعنی در حدود 9 برابر مبلغ اختلاس شده. و لازم به یادآوری است که این رقم "هر ساله" دارد عملاً اختلاس می شود.
اعضای محترم شورای پول و اعتبار: اختلاس 1800 میلیاردی را ول کنید و بچسبید به اختلاس سالانۀ 17000 میلیارد تومانی.
وقتی در حال خواندن یادداشت شما بودم به یاد چند سال پیش افتادم و وامی که از بانک ملت گرفتم. البته مبلغ وام خیلی کم بود. (9 ملیون تومان ارزش این حرفها را ندارد ) برای اینکه وام دوازده درصدی بگیرم مجبورم کردند معادل مبلغ وام را به مدت شش ماه در حساب نگهداری کنم . برای این کار مجبور شدم از یک بانک (مثلا خصوصی ) یک وام با بهره بیست و چند درصد بگیرم و شش ماهه برگردانم. خلاصه بعد از شش ماه که نوبت دریافت وام شد دو سه ماهی رفت و آمد کردم تا وام را دریافت کردم. بعد از دریافت وام باز هم رئیس بانک می گفت باید مقداری از مبلغ وام را به عنوان سپرده اجباری در بانک نگهداری کنم. خلاصه اینکه بهره ای که پرداخت کردم خیلی بیشتر از دوازده درصد شد. با هزینه فرصتش که حساب میکنم از صد درصد هم بیشتر شد.
منظورم این نیست که حرف شما درست نیست . منظور اینکه هزینه های جانبی هم قابل ملاحظه است. البته شاید بانک ها در شرایط بهبود اوضاع ( وقتی که وام دادن برایشان به صرفه باشد) قادر به حذف این هزینه ها خواهد بود.